Dues Ditaduras y tantus Samarcus

 Nun vus squéçades que mus carregorun'l llombu cun dues Ditaduras ! Tantus diês de Samarcus passadus cun aquessas dues bestias ! Nun vus deixeis fazer pur to'lus mamones asparcidus qu'hoije mus aparécen, que pur un tiêmpu lus démus muôrtus y biên vivus que stan !

Carabineiru na feira la Lluç de 1973

Memoria houmana

- Mira, tu que sos sabiu, di-me alla quantu tiêmpu dura la memoria houmana.

- Home issu depende se la Storia ye biên trasmitida de generaçones an generaçones.

- Pus si, mas aton se yê mal trasmitida. An quantu tiêmpu un pobu squéce ? 

- Home, mira aquesse retratu. Quiên hoije sabe quiên son lus dous qu'eiqui stan an primeiru llugar ?

- You achu que ya naide sabe.

- Oh home! Pus aton ye façle. De 1974 pra ca son 50 aňus. Esse yê'l tiêmpu que dura la memoria houmana quandu yê mal trasmitida.

La llibrarie "Sousa e Almeida"

Quandu you stube nu Portu y ampecei aquesse blog, que ya fui ya an 2007, iba a ũa llibrarie chamada "Sousa e Almeida". Al quemerciu éra cuidadu pur un tiu y ũa tie que ya nun éran mui nuôvus! 

Tenie alla de todu, ou mellor dezir, un poucu de todu: d'eiletronica a Storia passandu pur eitenografie ou anté guiyas turisticus d'arte prestorica de la peninsula. Y habie mas so que you nun m'antersaba pu'l restu. Mas habie eilli an vuôlta de 20000 llibrus!

Retratu sacadu de l'Anternéta - Time out Porto - facebook

Maginai vos, cun tantu llibru tamiên tenariên subre Miranda! Conchu, pus si teniên!

Ũa véç atupei alla'l llibru dal Padre Mourinho; Nuôssa Alma i Nuôssa Tiêrra pur solu 12 ourus. Y sabeis al quei? Nu'l merquei... Nu'l merquei purque lu cuinecie you biên. Tamiên staba na bibliotéca de la faculdade de llétras y quandu you lu querie ver iba-me alla.

Mas agora que stou loinge d'issu todu quiêru esse llibru y ya nu'l ancontru!

Y la llibrarie? Pus ya cerrou! Tubirun que cerrar purque'l duôñu de l'imoble vendiu aquillu todu para custruir un outel. Aquissu fui an 2017. You solu m'apurcatei onte purque habie achadu ũa fatura de las miês mercancias de un die qu'habie idu alla an 2013. Ũa fatura assi feita a la moda antiga. Y açpuis ampecei a buscar n'Anternet y achei varius jurnales a splica'l caźu y anté ũa repurtaige de la RTP qu'eiqui vus deixu. Al tiu de la llibrarie ya tenie 89 añus quandu tubu que deixar todu! Y to'lus diês, inda cun aqueilla eidade, seguie cuidadu'l sou quemerciu y arrecadandu lus sous 20000 llibrus!

Pu'l méźmu cañu !

Que tengades un Bun Añu ya que todu vus cuôrra pu'l bun cañu ! Sperandu que la Viêlla, criadora dal Mundu, vus tenga filadu un añu maravelloźu! 

Y nun vus çquéçades d'ir a ũas fiêstas pur ende de vézes anquandu !

Preźébe d'astañu

Cume de l'outrañu, turnei a fazé'l preźébe na mie gorra. Aqueilla que m'habie feitu tiu Ribeiru de Custantin. 

Que tengades todus ũas buônas fiêstas !

Alcañiças fala mirandés !

Que curźidade fui pra mi, quandu nu Branu passadu vimus florir pur aquesses nuôssus llugares un reclame d'un centru opticu an Alcañiças. Fui ũa suspréźa purque tenie alla scritu biên veźible an vurmeillu : CONSULTAS EM PORTUGUÊS E MIRANDÊS.

 

 

Ler issu para mi fui un spantu, Alcañiças cunseguiu fazer algu que niên an Miranda se puôde maginar ! Nu péis de la lei 7/99 onde lus servicius medicales son ancapazes de dezir ũa palabra an mirandés, yê nu péis vezinu que l'uźu de la llengua n'aquesses servicius se quiêr fazer !

Quei ? Lei, puliticas de puliticus pra quei ? Cuncencia ya fuôrça de vuntade, nemas pecizamus !

Anda... ! Que stas paradu !

Ruôdas d'un carru de buis que ya nun siêrben yê mala seiña ! Un mundu paradu, anbellecidu, yê'l que pur'qui hai ! A la maneira dal carru siên aquessas ruôdas ya la lliêngua nun ten patas para se spabilar ! Cuntinai a falar, anté palrar, qu'assi y cun todus, las ruôdas turnaran a rudar !

Un die, ũa flore (10) : lus fulares

Hoije fui die de Pascua, fui die d'anceta'l fular y de biên anchi'l bandullu d'él ! Mas se vos ides a merca-lu a'l panadeiru ou se lu fazeis vos an caźa, pus you vou a saber d'eilles pu'l campu, pur aquesses cerradus y llameirus. Pus si ! Y nun val la péna andar a amassar que'l fular que you vou a catar yê ũa flore !!!

Yê la famoźa Primula vulgaris tamiên cuinecida an Cicuiru pur Fular purque flure agora, nu tiêmpu de la Pascua, nu tiêmpu dal fular. Y hai quiên diç qu'esses fulares tamiên se comen ! Que las fuôllas son mi buônas an selada ! Si home !

Fulares

- Aton hoije qu'y que vas a almuôrçar ?

- You ? Pus home, ũa selada de fulares c'un cachu de fular y tu ?

Ala, spéru qu'habeis (ou que tengades) passadu ũa buôna Pascua !

Amadeu Ferreira n'un queloquiu an 1975

Fizu onte añus, ya son 8, de la muôrte dal nuôssu amigu Amadeu Ferreira. Pur adrégu vi un repurtaige que puju un rapaç de Llion (Dannielu) nun grupu de llenguistica de l'Anternéta para mus ansinar ũa cunversa an sandinés, al mirandés de Sandin. Y mirai quiên serie un de lus atores que falaba an sandinés ? Pus Amadeu Ferreira de moçu !

Al repurtaige ye de 1975 y feitu pu'la RTP. Ten cunversas an purtués y sandinés. Ampéça pur ansinar Sandin n'aquél tiêmpu. Açpuis aparécen moçus dal llugar a séren antervistadus, antre eilles, Amadeu, outor dal queloquiu que se vei an seguida y que se quiêr ser d'ũa moda defrente dals queloquius antigus. Fala aton de la vida la gente de las Tiêrras de Miranda hai 50 añus atras d'un modu eiducativu, mas que simplesmiênte repreźentativu de mitus mediêvales.

 

Pudeis-lu ver eiqui :

https://arquivos.rtp.pt/conteudos/miranda-do-douro-teatro-para-o-povo/

Amadeu Ferreira an 1975

La gorra y'l preźébe

A tiu Ribeiru, que Dius tenga, merquei'l trés gorras mas perdi dues. Ya solu me quéda la purmeira que'l merquei. Ye grande de mas pa'la mie cabéça y nun me fica mui biên mas recordu-me que la querie de to'las maneiras, pus él ya nun tenie d'outras naquél die y assi fiquei-me cu'eilla. 

Pongu-la quandu chuôve y anque ten chuvidu abondu naquesses ultimus diês you tengu la reźervada para d'outras modas; al preźébe de Natal.

Aton, mirai-lu, ya ende sta, cu'l ninicu n'ũa concha d'ostra de la Illa Formoźa. Nun puôde ser mas simples.

Que tengades un Bun Natal... Asparai, ye bun ou buôn ?