31/08/07

Dañel splorador Cicuirano !

Dañel yê al splorador de l'eiquipa 2 de los spolradores de la Raia.
Hai que s'al diga...cu la mota que ten agora até bota chiçpas !!!

La fiesta dal mono

















La fiesta dal mono yê inda ua de la ralas tradiçones que se cunservan an Purtual sendo essa muy antigua. Essa fiesta solo se fai an Costantin, que yê un pobo de la raia. Ne la verdade trata-se d'un mono y d'ua mona ! Y la fiesta passa-se assi :
Eilles van los dous juntos ha dançar até la puôrta de los nuôvos merdomos de la fiesta, sendo eilles descuinecidos dal pobo.
Chega anton al mono a la puôrta dals merdomos y ampeça la fiesta culos gueiteiros de la raia.










La mona eilla entra pr'an casa de los merdomos, purque nun puôde ver al que se vai ha passar... Deita-se nua cama y fica-se a la spera d'un outro mono que venera muito mas tarde !


Passando un cacho ha beilar an vuôlta dal mono, als sons de los gueiteiros, vai chegando la hora dal queimar.


Yê la mucidade que trata de la queima dal mono, los mas nuôvos quemeçan pul pegar fogo...y pouco a pouco el arde nessa nuite dal fin de verano. Anque antes essa fiesta se fazie nal tiempo de la feira dal Naso (purmeira semana de setembro), agora fai-se nal fin dal mês d'Agosto.

Pouco a pouco la alma dal mono chuôbe palos ciêlos. Los rapazes eilli an vuôlta mirando pra isso saltan pur anrriba dal mono, cum un desafiu, ua maneira de dezir : "You nun tengo miêdo de la muôrte !"

Pouco a pouco al llume acaba-se, los moços ficando-se an vuôlta anté al fin, anté que tode s'acabe, anté que nun sobre nada dal mono quemido pulas chamas dal tiempo.

Ua nuite culos sploradores...

Hoije vamos ha passar ua nuite culos sploradores Cicuiranos ! Fui nun die de las fiestas de San Roque d'Alcañices... Nos alla fuemos de chaça ! Solo fui açpuis yê que pensemos que nun darie pra vuôlver cun uas rapazas... de chaça claro... nun serie assi muy facel.
An purmeiro passemos pur Mubeiros (Moveros), y paremos nal bar mas nun stava alla al que nos querimos ver !

De la squierda pela dereita : Tiago, Herberto, Tiêgui, André.

Pur fin passemos pur un bosque y meio perdido que stavamos nos !

Al chegar an Alcañices scundimos-mos las chaças y fuômos a la fiesta ! Anfeliçmiente...nun dou pra llebar al que nos queriemos... !!!

Ende vamos ha publicar las núôssas sploraçones de las minas de la raia y las storias deillas, so deiqui uns dies que agora nun hai bagar !

28/08/07

Tengo chaça nuôva ! Y de las buônas..


Soutro die, al nuôsso amigo Oscar apresentoumos la sue nuôva chaça (bicicleta). Diç que ten 33 mudanças y que ya fui anté Bragança cun eilla, passando pur la Vila (Bumioso/Vimioso). Agora si que cun essa chaça ya mos vai puder gañar a todos !

13/08/07

La palabra "Tabaféia"

Somes muitos los que nos questionamos suôbre l'ourige dessa palavra Tabaféia. An Purtuês, isso yê ua "alheira".
Nua purmeira vista, da llougo pra ver que nun yê ua palavra llatina, mas anton donde venera, de que lliêngüa ?
Sera Ouskara (Euskara) ? Arrespuôndo que no puôrque nun ten ni'un sonido Basco.
Anton yê Arab ? Pues pur acaso yê ! Isso fui-me cunfirmado pur'ua mie amiga an França que cuñece bien la lliêngüa !
Mas anton, al que quier dezir isso de "Tabaféia" ? Pues ella, la mie amiga, dixo-me que seguenificava "al que sta cuzido an mie" !!! Y anfin si se trata bien disso, purque las tabaféias son feitas de pollo y carne de cuchino cuzida !!!
Pur hoije nun tengo tiempo de vos cuntar la storia dessa chouriça, que dizen uns que fui anvantada pur los Judius quando chegoran nal Norte de Purtual, pur isso puôdeis ir ha ver al artigo de Amadeu Ferreira, que so'l pudie cuntar mellor do que you :

12/08/07

Yê Cicuiro...

Bien acho qu'assi sta algo mellor, no ?
Si home ! Y Miranda de l Duiro, purque no ? han ?

11/08/07

Y al Praino, han ?

Mbah, pouca vergoña que tenen nal canal dal Porto ! Anton adonde yê que sta al nuôsso Praino, han ?

Pues parece que fui curtado !!! Nin son capazes de poner a Purtual an cumpreto. You acho que me vou ha dar un curso de geografie a essa giente !
Ou anton sera qu'al Praino ya nun yê an Purtual ! Talveç mos turnemos andependientes durante la nuite y you nun sei de nada ! Anton deve de ser isso cuncertêza, so puôde ser ! Viva al Praino !!!

Agosto pula Raia

Al mês d'Agosto pula Raia, yê : sol, vuôltas de chaça, las llagonas, moças buônas de la França, fiestas y fiestas tanto dal llado d'Aliste cum dal nuôsso.
Bien deixo-vos eiqui al calendario de las nuôssas fiestas. Inda mas ua veç, parabienes pra Samartino.... carallo qu'aende yê fiesta tod'los dies !!!
10-11 : Cicuiro, Fiesta dal Sant'Amaro.
11-18 : Costantin, Jogos tradicionales y turneio de futebol de 5.
16 : Samartino, Purmeiro die dal turneio de futebol Anter-Bairros.
17 : Samartino, Caminada a pie de Samartino anté Alcañices.
18 : Samartino, Turneio de Bulota y Fiesta de la Cerveisa... (Burracheira parte I).
19 : Samartino, Jogos tradicionales (sulteiros/casados), Fiesta de la copada (Burracheira parte II).
20 : Samartino, çportos radicales "paintball", Turneio de futebol Anter-Bairros, Nuite dal "balão".
21 : Samartino, çportos radicales : "slide" (resbalina ?) y tiro al alvo, Nuite de la Vela.
22 : Samartino, Turneio de Petanca y Sueca.
23 : Samartino, Sardinada y arraial "Vitor Arribas".
24 : Samartino, Turneio de matrequillos, Cuncierto "Hypnostate"-"Ladies Night".
25 : Samartino, Fiesta de la Nuôssa Señora dal Rosario, Paleiteiros y arraial cun "Arte e Som".
26 : Samartino, Fiesta de la Nuôssa Señora dal Rosario, Paleiteiros y arraial cun "Costa Verde".
26 : Costantin, Prova de chaça (BTT) pulos trillos dal pobo.
27 : Samartino, Jogos d'antretenimiento.
Mbah ! De tode las maneiras an Samartino, nal verano, nun saban falar outra cousa que Françês !

09/08/07

"You sou chaboleiro", diç ele !

L'eiquipa d'angeñerie cevil de l'anvestigaçon Cicuirana sta ha zanbulver ua maneira totalmiente nuôva de cunstruçon de las chabolas.


Las chabolas son casicas de pastor cunstruidas pur tod'al norte de la peninsula Eibérica.

La palavra de ourige Ouskara mos diç muito suôbre la tradiçon ancestral de cunstruçon de las chabolas (txabola an Ouskara).
Al traballo agora zanbulvido pur l'eiquipa Cicuirana cunstituida pur Bunito pequeiño, Claudio y Eloi sta ha ancuntrar grandes antresses pur'ende a fuôra.

Deixo vos eiqui ua fetugrafie mas pra vos verdes cum sta al taballo actualmiente realizado...

Recuôlla de l'auga de la chuiva

Ua çande a la raiana

Talveç sabeis al que yê de chegar an casa y tener que fazer la quemida... Claro nun tengo moça pa m'la fazer (bou ha tener que cumprar ua !) tengo que fazer you.

Anfin, l'eideia éra de cunsegir anchir la barriga cun predutos simples y façeles d'ancuntrar. Vamos anton ha fazer ua çande cun los nuôssos predutos traditionales de la raia !




1. Pan cumpreto (pan feito de varios cereales).


2. Azeite de las oliveiras de Bregança.


3. un cacho de touçino.


4. Queiso de Samartino.


5. Dous cachicos finos de perjunto de la raia.


6. Uns cachicos finos de chouriço (daquele que bota mollo al curtar !).


7. Un tomate dal Prado (Cicuiro).




Cul pan fazer dues turadas al llume (la lleiña de cabeça gorda yê preferida). Untar las turadas cul touçino. Curtar quatro cachos de queiso, y reparti-los pulas turadas.


De la mesma maneira repartir los cachos de choriço cul tomate curtado muy fino. Poner al perjunto, deitar alguas gotas d'azeite... fechar y ya sta !




Pudeis acumpañar al çande cun ua pinga Cicuirana de 95. L'armuôço pode ser acabado cuas peras frescas cullidas pur la mañana an Sant'Amaro (Cicuiro) y uas madelénas de Aliste cumpradas an Muveiros (Moveros, Spaña).




Finalmiente, dei-me de cuônta que nun precisava d'ua moça pra nada, y pra mas dizen que gasta muita lluç, pur isso, inda me val mellor ficar assi, you mestre de "culinaria".

08/08/07

Anscriçones strañas an Paradela

L'anvestigaçon Cicuirana ancuntrou hai pouco tiempo ua anscriçon an Paradela nua janelica que stava bien scundidica cum s'al puôde ver ne la fetugrafie.




La maneira usada pa la scritura nun yê muy quemun cun las outras anscriçones, y nos nun sabemos bien purquei... mas se pur'aracaso algun de vos ten algua eideia suôbre isso que mos al quemunica eiqui.

Oubrigado !

Al secretario general de l'anvestigaçon Cicuirana.

Los sploradores Cicuiranos

Los sploradores Cicuiranos... quien son eilles ? Pues son rapazes de Cicuiro que andan pur'ende an vuôlta dal Praino, an busca de las cousas de los antigos. De las cousas dezaparecidades, ou scundidicas pur an baixo de la tierra.


Y eilles alla van, sin miêdo, a la percura dessas cousas, ne las minas, ne los castros de tod'al Praino !

Eiquipados cun motas, 4x4, bicicletas, perros, y ua eiquipa de balientaços... Eilles son agora coincidos pur haber studado las bestias de la mina de los raposos.

Feliçmiente, cada die mos trai nuôvas perssonas que quieran participar ne las sploraçones, cada un trazendo la sue piedra para cuntinuarmos ha sacar essas cousas anterradas. Haber se tamien benan rapazas esse año. Quedo-me sperando que si !


Pur ancuanto dou las mies melloras pa l'eiquipa de sploraçon Cicuirana, d'eiqui an pouco ya starei cun vos rapazes !


Y haber se fazemos un mapa de las minas de los raposos...

06/08/07

Nelly yaû !

Essa rapaza tan guapa yê Cicuirana, y pra mas vai ha ser la mie moça ! Si home hai que s'al diga !

01/08/07

La berdadeira storia dal Harry dal Pote...

Hoije acunteciu que stava ha falar cua rapaza que stava lendo al ultimo llivro dal Harry dal Pote.

Todos los que van ler al llivro questionan-se ha ver s'al Harry muere ou no ! You fui algo burro purque cum ya 'l sabie, disse 'l que se muere... Y eilla, ha mai ! Eilla nun 'l gustou nada de you 'l revelar esse secreto, marchou-se y you fiquei cum un burro !


Ne la verdade verdadeira, you nunca lie nada de Harry dal Pote ! Mas sei cum fui, porque m'al deziran l'outro die an Infainç ! Si fui al tiu Pépe de las arribas que stava eilli nal bar que m'al disso !

Anton entro, sinto-me a ua mesa, chegua un tiu y assi fui :


Al tiu Pépe : -Donde sos rapaç ? You nunca te vie pur ende !


You : -Sou de Cicuiro, mas ando pur ende a fuôra y pouco pur'eiqui.


T.P : -hmmm, si Cicuiro, yê buôna tierra, mirra quies algo ? Ua cerveija ?


You :-No oubrigado, mas you nun bebo.


T.P :-Anda alla, tamien nun te vas amburachar ! diç ele muy alegre...


You :-Bah, anton un çemolico puôde ser, que Dius bos 'l pague !


T.P :-Quieres que te cuônta ua ? Ua que solo you sei !


You :-Bah, ha ver anton dezie-me...


T.P :-Mas nun 'l digas ha naide, han ?


You :-Si home ! Que nun digo nada !


T.P :- Ya ouviste falar daqueilla tie que screbiu...cum yê ya...


You :-Nun sei dezie-me alla...


T.P :-Ya sei Harry dal Pote, isso mesmo Harry dal Pote, pues eilla passou pur'eiqui l'año passado, y copos açpuis copos cuntou-me toda la storia, ua cousa de bobicos, nun antendie quaise nada, mas si me lembra d'alguas cousas, bou t'ha dezir !


You :-Anton dezie-me que you tengo gana de saber !


T.P :-Pues mirra yê assi...




Nesse momiento ele apaña la sue cerveija bebe dous golos, y diç-me :




T.P :-Ya ouviste falar de las bruxas de tras las peiñas ?


You :-Si, acho que son aqueillas de Samartino, no ? Que ouvie dezir que anté vulavan pulos aires !


T.P :-Si pues essas mesmo...


T.P :-Mas tu cum las coñeces ?


You :-Ya ouvie falar d'eillas pues you tamien sou de Samartino.


T.P :-Mira anton héhéhé, ouvie dezir que Samartino nal verano ficava cheno de rapazas muy buônas yê verdade ?


You :-Dizan que si, mas ha mie nun-me gustan !


T.P :-Carallo tu nun sos home ! Anton nunca te zampeste nua ? Han ?


You :-Bah, mas nos stavamos ha falar dal Harry dal Pote, no ? Y anton açpuis las bruxas de tras las peiñas...quei....cum yê que fui isso ?




Ele vuôlve ha buer uns golos de las sue cerveija, mas eilla ficou vasia...




T.P :-Marie ! Bou-te me ahi ua cerveija mas y para esse rapaç...mas... mas tu inda nun buiste nada, bebe home....al que stas ha fazer ?


You :-Pus stou vos ha scuitar ! Anton cum fiu isso !


T.P :-Pues fudiran-lo !


You :-Ya vos disse que nunca andei cun rapazas de Samartino !


T.P :-Mas quien te fala de ti rapaç ?!!!


T.P :-Son las bruxas, las de tras las peiñas, pues fui assi...


You :-Mas quei, fueran eillas que matoran Harry ?


T.P :-Pues si, ele andava a la percura de la fraita magica dal tiu Bonito, si esse de la tue tierra ! Y fudiran-lo ! Stranpalloran-lo todo !


You :-Mas cum fui isso ?


T.P :-Ho ! Anton nun adaviñas ?


You :-No !


T.P : Pues cuziran-'l nun pote ! Nun pote ! Cuziran Harry dal Pote...nun pote !!! Hahahaha nun pote !!!!


You :-Bah, bah, bah, mas vos stais cierto que la tie dal llivro vos disso isso ?


T.P :-Pues si, assi que you t'al digo agora, eilla me lo disso ! Mas nun 'l digas ha naide, han ? Ha ver !



Anton ya agora vos tamien sabeis cum se mueriu al Harry...ficou de çena pa las bruxas de tras las peiñas !!!

An Spaña tamien hai burros ?

Oubie you dezir eiqui, nal Porto, que nun pobo dal Praino biran-se burros ha tocar la gaita, ha beilar y ha cantar ! Sera isso berdade ? Sera qu'an Spaña tamien hai burros tan spiertos cum los nuôssos, han ? Al que m'arrespondeis-vos ?



Ancuôntro Lliênguistico an Miranda

Vieno-me essa eideia hai uns dies atras. An fin you acho que yê ua buôna eideia. Trata-se d'un ancuôntro de giente nuôva prencipalmiente, que venerien de tod'los llados de la peninsula Eibérica. Cum ya 'l sabeis la nuôssa peninsula tem barias lliênguas, ua deillas, al Mirandês. Mas no solo essa, tamien hai d'outras lliênguas que son antersantes, y la mie eideia serie de juntar varios representantes dessas quemunidades an Miranda.

Cada un tenerie que falar la sue lliêngua, al que teneriemos anton que fazer serie tantar anterdermos mos uns als outros !

Poderiemos fazer uas reuniones de scursos (workshop) para d'aprander algo mas subre los outros y las falas d'eilles.

Ne la peninsula podemos cuntar las seguientes lliênguas :
-Castellano.
-Purtuês.
-Mirandês.
-Asturiano.
-Extremeño.
-Catalan.
-Euskara.
-Gallego.
-Aragonês.
-Valenciano.
-Fala.
-Murciano.
-Andaluç.

Mesmo sendo falado an França, al pie de Toulouse, anté se puderie anculir al Ocçitan, ya que anfluançou al Purtuês culs usos de los "lh" y "nh".

Podeis ir ha ber ua pageina muy buôna suebre las lliênguas dal mundo : http://www.proel.org/mundo.html que yê donde ven al mapa eiqui puôsto.